"تلومرها" (Telomere) رشته‌های برجسته‌ای از "دی.ان.آ" که در انتهای کروموزومها قرار دارند . تلومر (Telomere) پایانه فیزیکی کروموزم‌های خطی میباشد که از یک توالی غیر کد کننده تشکیل یافته است. در پستانداران تلومر مرکب از تعداد متغیری توالی‌های تکراری، با رمز TTAAGGG میباشد. توالی تکرارا شونده تلومری در سایر جانداران نیز دارای فرمول کلی مشابهی است که این شباهت نشاندهنده نقش حیاتی و در نتیجه محفوظ باقی ماندن ساختار تلومر میباشد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، تلومرها با هر تقسیم سلولی کوتاهتر میشوند. تلومرهای کوتاهتر نشاندهنده سلول‌های مسن‌تر هستند و بنابراین نشانگر مسن‌شدن بیولوژیکی هستند که در هر فرد متفاوت است. پژوهشگران علوم پزشکی به زودی آزمایشهای ساده ای را برای اندازه گیری طول تلومرهای بیمارن ارایه خواهند داد. اندازه تلومرها بیانگر سرعت کهولت در انسان میباشد.
تلومرها بخشهایی از DNA به شمار می روند که پوشاننده بخشهای انتهایی کروموزومها بوده و از آنها در برابر آسیبها و کاهش عملکرد سلولی متناسب با بالا رفتن سن محافظت می کند. گفته می شود هرچه طول تلومرها کوتاهتر باشد سرعت سالخوردگی در افراد سریعتر می شود.
تلومرها کلاه هایی هستند که در هر دو سر کروموزمها قرار دارند و می توانید تلومرها را به بخش پلاستیکی انتهای بندهای کفش تان تشبیه کنید. تلومرها متشابه به این پلاستیکها از فرسوده شدن کرموزومها جلوگیری می کنند.
کروموزومها محل نگهداری ژنهای ما میباشند و هرگاه سلول های بدن برای ایجاد انساج جدید تقسیم میشوند، تلومرها کوتاه تر می شوند.این خاصیت تلومرها به دانشمندان این امکان را می دهد تا از تلومرها منحیث یک نوع ساعت بیولوژیک(زیستی) استفاده کنند.
طول تلومرها بیانگر عمر هر حجره (سلول) است و وقتی این خاصیت تعمیم داده شود نشانه گر خوبی برای وضعیت سلامت عمومی فرد خواهد بود.
مطالعات انجام شده روی افراد داوطلب و طول تلومرها ارتباط مستقیم فعالیت و شیوه زندگی را با طول تلومرها روشن ساخته است.
تلومرهای کسانی که بصورت منظم ورزش می کنند از کسانی که ورزش نمی کنند و یا نا منظم ورزش میکنند بلندتر است.
کسانیکه تحت فشارهای روانی و کاری شدیدی قرار دارند نیز دارای تلومرهای کوتاهتری نسبت به کسانی هستند که تحت چنین فشارهایی نیستند.
برخی بیماریها نیز روی طول تلومرها تاثیر دارد. بیماریهای قلب و عروق، چاقی و آلزایمر از این دسته بیماری ها هستند.
دو گروه از پژوهشگران شرکتهایی را تاسیس کرده اند که چنین آزمایشهایی را با اندازه گیری طول تلومرها فراهم میکنند.
محققان اسپانیایی آزمایش خون ۴۳۵ پوندی را ابداع کرده اند که به گفته آنها می تواند با دقتی بالا طول تلومرهای فرد، بخشی از DNA که گفته می شود با طول عمر در ارتباط است را اندازه گیری کند.
فروش آزمایش جدید خونی که می تواند بر اساس سنجش سرعت سالخوردگی در افراد، طول عمر و زمان حدودی مرگ طبیعی آنها را تعیین کند، به زودی در انگلستان آغاز خواهد شد.
شرکتی اسپانیایی با نام LifeLength با توجه به این رویداد آزمایش تجاری با نام "تست مرگ" ارائه کرده که می تواند مدت طول عمر افراد را تعیین کند. به گفته "ماریا بلاسکو" از مرکز ملی تحقیقات سرطان در اسپانیا در مادرید دانستن اینکه آیا طول تلومرهای انسان نسبت به سن وی در اندازه عادی است یا نه می تواند میزان سلامت انسانها را تعیین کرده و سن فیزیولوژیکی آنها را پیش از اینکه بیماری ها خود را نشان دهند، اعلام کند.
ماریا آ. بلاسکو یکی از موسسین شرکت طول زندگی Life Lenght و رییس گروه تلومر و تلومریس در مرکز ملی پژوهشهای سرطانی اسپانیا بیان میدارد که دانستن اینکه طول تلومرهای ما به اندازه طبیعی خود هستند یا نه بیانگر وضعیت صحت عمومی ما خواهد بود و این معلومات عمر فزیولوژیک ما را قبل از اینکه مریض شویم به ما نشان خواهد داد.
آقای کلوین اچ هارلی یکی از بنیانگذاران شرکت بهداشت تلوم Telome Health نیز میگوید که تلومرها یکی از بهترین شاخص ها برای کسب آگهی از وضعیت ژنتیکی، سبک زندگی گذشته و محیط زندگی ما میباشد.
از اوایل بهار امسال این دو شرکت خدمات اندازه گیری تلومر را به مراکز پژوهشی و شرکتهایی که روی تلومرها و رابطه آنها با کهولت و مریضی تحقیق میکنند ارایه می دهند.
مردم نیز شاید در پاییز امسال بتوانند به این خدمات از طریق پزشکان، آزمایشگاه ها و یا حتی مستقیمن و در داروخانه ها دسترسی داشته باشند.
هر چند که جذابیت این موضوع بین شرکتهای پژوهشی بسیار بالاست ولی برخی ها صحت یافته های جدید را تحت سوال قرار می دهند.
آقای نیلش سمانی رییس بخش قلب و عروق در دانشگاه لیسستر در انگلستان میگوید که ما هنوز این را تعیین نکرده ایم که چه طولی، خواه کوتاه و خواه بلند، طبیعی(نرمال) و یا غیر طبیعی است.
ولی آقای هارلی بیان میدارد که اطلاعات جمع آوری شده به اندازه یی هست که بتواند به مردم وضع صحت عمومی شان را نشان بدهد و به آنها کمک می کند تا تصمیمهایی برای تغییر در سبک زندگی، رژیم غذایی، ورزش و یا مقدار فشار روحی/کاری خود بگیرند.
انتظار می رود این تست خون در سراسر اروپا، انگلستان و آمریکا با استقبال زیادی مواجه شود زیرا بسیاری از انسانها هستند که مشتاقند حدود زمان مرگ طبیعی خود را بدانند. در کنار این اطلاعات، این تست خون به افراد کمک می کند رفتارهای سالم و بهداشتی را در زندگی پیش بگیرند، رژیم غذایی خود را بهبود بخشیده و از میزان استرس زندگی بکاهند.
با استفاده از این تست می توان کوچکترین اختلافات میان طول تلومرها را تعیین کرد و با استفاده از تکنیکی بسیار سریع و ساده اطلاعات به دست آمده را تحلیل و بررسی کرد.